مغز انسان

آشنایی با مغز انسان

اندام مرکزی سیستم عصبی انسان که به وسیله نخاع با سایر اندام‌ها ارتباط برقرار می کند را مغز می گویند. وظیفه پردازش داده، جمع آوری و یکپارچه سازی داده، تعیین دستور العمل فعالیت بخش‌های مختلف بدن را بر عهده دارد.

بخش های مختلف

جایگاه این عضو در کاسه سر است . وظیفه پردازش داده و طبقه بندی اطلاعات را به عهده دارد، بخش های مغز شامل سه بخش اصلی است.

• مخ
• مخچه
• ساقه مغز

اما به صورت کلی انسان به بخش های زیر تقسیم می شود:

• مخ

مخ بزرگترین بخش مغز است. وظیفه ادارک به صورت کامل بر عهده این بخش است. مخ با انجام ورزش های فکری مانند شطرنج و تغذیه مواد سالم خوراکی مانند گردو پیشرفت می کند. در باور عمومی تقویت مغز نیز به همین خاطر است. مصطح است  که میگوند با فعالیت بیشتر وضعیت سلامت مغز بهتر و بهتر می شود.

• مخچه

وظیفه کنترل و هماهنگی بخش های مختلف بدن را بر عهده دارد. این بخش که از مخ کوچکتر است. دومین بخش بزرگ مغز است. در پشت سر قرار دارد. اهمیت بسیار بالایی  در کنترل بدن دارد.

• تالاموس

این بخش مسئول کنترل و تقویت 4 حس بینایی ، شنوایی ، چشایی، و لامسه  است. به علت عدم تقویت حس بویایی توسط تالاموس بویایی یا شامه انسان دچار ضعف است. این در حالی است که تالاموس در سگ حس بویایی را تقویت می کند.

بعد از تقویت سیگنال توسط تالاموس  به قشا مغز ارسال می شود. در واقع مانند یک رله تقویت عمل می کند.

• هیپوتالاموس

این بخش وظیفه متفاوتی در بدن زنان و مردان دارد. به طور کلی وظیفه هیپوتالاموس کنترل بخش غدد درون ریز بدن است. مهم ترین بخش فعالیت هیپوتالاموس ارتباط با هیپوفیز است. هیپوفیز با ترشح دو هورمون فعال کننده و باز دارنده عمل میکند. تاثیر ترشح غدد هیپوفیز بر سایر غدد بدن است. با هریک از هرومون های هیپوفیز غدد بدن به حالت فعال شدن و یا عدم فعالیت در می آیند.

• پل مغزی

این بخش بعد از مخچه و قبل از بصل النخاع وجود دارد. وظیفه این بخش کنترل تنفس و مهار تعادل برای بدن است.

• بطنها

محل نگهداری و حضور مایع مغزی و نخاعی است. به وسیله این مایع مغز در محیط کاسه سر دچار خشکی نمی شود. وجود این مایع یکی از راه هایی است که مغز می تواند از ایجاد حرارت جلوگیری کند.

• ساقه مغز

در واقع این بخش از مغز راه ارتباطی بین مخ و مخچه است . که به وسیله نخاع برای ارسال دستورات یا دریافت ادراکات است. ساقه دارای ده زوج کانال ارتباطی است.

• بادامه مغز

بخش مورد ارتباط با حافظه و سیستم یادگیری و یادآوری است که در حاشیه کاسه سر وجود دارد

• عقده‌های قاعده‌ای

اولین دریافت کننده دستورات کنترل تعادل و نظارتاز قشر است. پیام‌های خود را از راه تالاموس به قسمت‌های مختلف قشر ارسال می کند.

• قشر

بخشی خاکستری رنگ دور مخ که هسته سفید مرکزی را پوشش می دهد. از لایه های عصبی تشکیل شده است و دارای 2 بخش است:

از نظر تقسیم بندی مغز به دو نیم کره چپ و راست تقسیم می شود.

نیم کره چپ به عنوان مرکز کنترل و بازیابی اطلاعات، محاسبه، تخمین، و امورات ریاضی و محاسبه عددی است.

در مقابل نیم کره راست واقع گرایی، زیر و بمی زبان، تکیه گاه‌ها بیان و ریشه کلمات و معنای آن را کنترل می‌کند.

سلول های مغزی

تنها در سر یک انسان بالغ نزدیک به 86 میلیارد سلول عصبی وجود دارد. به همین تعداد گلیال به عنوان پشتیبان سلول های عصبی فعالیت می کنند.

لایه ای که این سلول های عصبی در آن فعالیت می کنند را نرون نام گذاری کرده اند. که به آن یاخته انگیزش پذیر نیز گفته می شود. آن ها به وسیله تحریک به سمت پایین یا بالا پیام های و پالس ها انتقال می دهند

در مقابل این دسته یاخته‌های انگیزش ناپذیر (نوروگلی‌ها در بر گیرنده:آستروسیت‌ها، میکروگلیال‌ها، و الیگودندروسیت‌ها) و یاخته‌های شوان را می توان نام برد.

ضعف های مغز

با تمام مواردی ایمنی و وجود جمجمه به عنوان یک محافظ استخوانی در اطراف بخش مرکزی و مهره ها در بخش های مختلف اما سیستم عصبی بسیار آسیب پذیر است. بیماری ها و عوامل داخلی مانند فشار خون کاهش اکسیژن عوامل باکتریال و ویروسی مختلفی می تواند سیستم عصبی و به خصوص مغز را دچار آسیب نماید. آسیب به هر نقطه از سیستم عصبی می تواند عارضه کاهش توان یا فلج بخشی از بدن یا از بین رفتن حسی را به همراه داشته باشد.حفظ سلامت، داشتن رژیم غذایی سالم، کنترل استرس همگی عواملی هستند که از بیماری های سیستم عصبی به خصوص بخش مرکزی آن یعنی مغز جلوگیری می کنند.

در بین کلیه عوامل بیماری و آسیب لخته های خونی، تومور ها و سکته  از شایع ترین عوامل آسیب به مغز به حساب می آیند.

نکته

همانگونه که گفته شد سیستم عصبی بسیار حساس است. در صورت داشتن نشانه‌های از بی‌حسی، لختی یا سستی در بدن، بعد از هرگونه ضربه حتما به پزشک متخصص یا فوق تخصص مراجعه نمایید.

ضربه سر که در اثر عواملی مانند تصادفات جاده‌ای، اتفاقات و حوادث ورزشی و محل کار ممکن است رخ دهد. اصابت ضربه سر را جدی بگیرید. در سال های آتی مشکلات و بیماری به دنبال داشته باشد.

میزان مصرف انرژی مغز

مغز هر انسان بالغ نزدیک به 2 درصد وزن بدن را تشکیل می دهد. (چیزی نزدیک به 1500 تا 1550 گرم). اما نزدیک به 20 الی 25 درصد از انرژی دریافتی بدن را مصرف می کند. واحد اندازگیری انرژی به کالری محاسبه می شود.

سیستم عصبی مرکزی (CNS) با دریافت و آنالیز اطلاعات از درون و بیرون محیط بدن همواره در حال فعالیت است. اختلال میزان قند نقش موثری در فعالیت و عملکرد آن دارد.

برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید محصولات و تجهیزات پزشکی و دندان پزشکی می توانید به سایت آرشیدا طب و یا اینستاگرام مجموعه مراجعه فرمایید.

نویسنده

قبلی

سندرم گیلن باره

بعدی

دندان