انتقال ویروس
عوامل تعیین کننده انتقال ویروس در بیماری تنفسی شامل اندازه آئروسل تنفسی و سرعت ته نشینی ذره می‌باشد. ذرات بزرگ‌تر، سریع‌تر از ذرات کوچک ته نشین می‌شوند و بیشتر برای افراد نزدیک به فرد آلوده خطرناک است.
در انتقال ویروس تنفسی، قطرات بزرگ ذرات ویروس در حین عطسه یا روشی مانند برونکوسکوپی یا ساکشن ایجاد می‌شوند. وقتی ذره روی ملتحمه یا مخاط بینی یک فرد حساس فرود می‌آید، ذرات بزرگ کمتر از نیم متر تا یک متر از یک فرد آلوده حرکت کرده و عفونت را منتقل می‌کنند.
عفونت ناشی از ویروس‌های منتقل شده توسط ذرات معلق هوا بزرگ ممکن است متناوب بوده و بدون تجمع موارد رخ دهد. عوامل بیماری‌زای منتقل شده توسط ذرات معلق قطرات آئروسل شامل آدنوویروس، آنفلوانزا، رینوویروس می‌باشد.
ذرات کوچک (با قطر کمتر از 10 میکرون) نسبت به آئروسل‌های ذرات بزرگ مدت بیشتری در هوا باقی می‌مانند. این ذرات کوچک را می‌توان توسط افراد مستعد در یک اتاق استنشاق کرد یا با انتقال در جریان هوا قادر به پخش دورتر هستند. از آنجا که ویروس‌های منتقل شده توسط ذرات معلق هوا کوچک نیازی به تماس نزدیک ندارند، ممکن است منبع عفونت مشخص نباشد و شیوع سریع‌تری رخ دهد. عوامل منتقل شده از طریق انتقال ذرات کوچک شامل ویروس سرخک، ویروس واریسلا زوستر و مایکوباکتریوم سل است.
جلوگیری از انتقال ویروس تنفسی
برای جلوگیری از انتقال هوا (تهویه فشار منفی هوا و دستگاه تنفس N95)، به تهویه خاصی نیاز است. تابش اشعه ماوراء بنفش در غیرفعال کردن ویروس‌ها در ذرات معلق ذرات کوچک بسیار موثر می‌باشد، اما برای از بین بردن ویروس و آلودگی سطحی یا قطرات بزرگ موثر نیست.
ذرات کوچک تنفسی حاوی ذرات ویروسی عفونی (ویریون) کمتری هستند اما بیشتر از ذرات بزرگ استنشاق می‌شوند و به دستگاه تنفسی تحتانی می‌رسند. ذرات بزرگ بیشتر در مجاری تنفسی فوقانی ته نشین شده و بیماری خفیف‌تری ایجاد می‌کنند.
مدت زنده ماندن ویروس
عموماً ویروس‌ها در سطوح سخت بیشتر از سطوح متخلخل زنده می‌مانند. ترشحات حاوی ویروس آنفلوانزا یا ویروس سینسیتیال تنفسی (RSV) کمتر از شش ساعت روی میز پیشخوان زنده می‌مانند. عفونت بعد از 30 دقیقه یا کمتر از RSV یا ترشحات حاوی آنفولانزا روی لباس از بین می‌رود. رینوویروس‌ها یا آدنوویروس‌ها قادر به زنده ماندن بیش از 24 ساعت در سطوح آلوده هستند.
تفاوت در زنده ماندن تا حدی به وجود یا عدم وجود یک پاکت چربی ویروسی مربوط می‌شود. پارامیکسوویروس‌ها مانند RSV، پاراآنفلوانزا و متاپنوموویروس انسانی و همچنین ویروس‌های آنفلوانزا دارای یک پوشش چربی هستند که در برابر کم آبی بدن و از دست دادن سریع عفونت آسیب پذیر است. ویروس‌هایی که حاوی پاکت لیپیدی نیستند (مانند آدنوویروس، انتروویروس و پراکوویروس) به مدت طولانی‌تری در محیط خارج سلولی نسبت به ویروس‌های حاوی پاکت چربی زنده می‌مانند.
یک نقش پاکت ویروسی، لنگر انداختن گلیکوپروتئین‌های سطحی است و باعث می‌شود ویروس به سلول‌های اپیتلیال خاصی در دستگاه تنفسی متصل شود که از تکثیر ویروس (تروپیسم) پشتیبانی می‌کند.
نحوه انتقال ویروس تنفسی
خود تلقیح با ترشحات آلوده رایج‌ترین راه انتقال ویروس تنفسی در محیط مراقبت‌های بهداشتی است. این می‌تواند شامل تماس مستقیم بین یک فرد آلوده و یک میزبان حساس یا تماس غیرمستقیم با اشیاء آلوده مانند پانسمان، اسباب بازی یا ابزار باشد.
نقش شرایط هوا در انتقال بیماری
الگوی فصلی واضح شیوع بیماری در بسیاری از ویروس‌های تنفسی به خوبی شناخته شده است. شرایط هوا مانند
- رطوبت نسبی
- حداقل دما
- پوشش ابر
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید (اشعه ماوراء بنفش A و B)
- فشار بارومتریک و بارندگی
- میزان عفونی بودن ویروس
واکنش ویروس در آب و هوای مختلف
- هوای گرم و رطوبت زیاد. در مکان‌هایی با این دما دائماً فعالیت RSV در طول سال وجود دارد.
- آب و هوای معتدل. گردش RSV با دمای پایین‌تر ارتباط دارد و انتقال آن با دما رابطه معکوس دارد.
- آب و هوای سرد. فعالیت RSV در طول سال ادامه دارد.
نتایج متناقض از مطالعات مربوط به نقش این عوامل و عوامل ویروسی مختلف نشان دهنده یک رابطه پیچیده و ضعیف درک شده بین بقای ویروس و شرایط هواشناسی است.
تفاوت‌های فردی
افراد آلوده از نظر توانایی در انتقال ویروس تنفسی متفاوت هستند. عطسه و سرفه در انتقال ویروس موثرتر برای تولید ترشحات عفونی است. برای جلوگیری از شیوع ویروس بهتر است دستمالی جلوی دهان و بینی خود بگیرید تا از پخش شدن ویروس جلوگیری شود. بهتر است در زمان بیماری از ماسک استفاده نمایید.
برخی افراد مقادیر فوق العاده زیادی از آئروسل‌های عفونی را دفع می‌کنند. ممکن است عامل انتقال بیماری به میزان نامتناسب باشد. چرا این اتفاق می‌افتد به خوبی درک نشده است.
انتقال ویروس بر اساس راه‌های مقابله سیستم ایمنی بدن با ویروس در افراد مختلف با یکدیگر متفاوت می‌باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید محصولات و تجهیزات پزشکی و دندان پزشکی می توانید به سایت آرشیدا طب و یا اینستاگرام مجموعه مراجعه فرمایید.
