نفخ معده
نفخ در معده ایجاد میشود. این زمانی اتفاق میافتد که دستگاه گوارش (GI) پر از هوا یا گاز باشد. مجرای گوارشی از دهان به مقعد (پایین) منتقل میشود. این شامل کل دستگاه گوارش میشود. وقتی دچار نفخ میشوید احساس میکنید یک وعده غذایی بزرگ خوردهاید و فضای خالی در معده وجود ندارد. شکم احساس سیری و سفتی دارد. میتواند ناراحت کننده یا دردناک باشد. در واقع ممکن است شکم بزرگتر به نظر برسد. برای رفع نفخ معده بستگی به نوع نفخ دارد.
علائم نفخ
علائم شایع نفخ شامل درد معده، ناراحتی و گاز است. همچنین ممکن است بهطور مکرر آروغ بزنید یا آروغ یا غرغر شکمی داشته باشید.
نفخ شدید همراه با سایر علائم جدی مانند:
- مشاهده خون در مدفوع
- کاهش وزن قابل توجه
- خونریزی واژینال (بین دورههای قاعدگی یا در دوران یائسگی)
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- سوزش سر دل
- تب (به دلیل عفونت)
در صورت وجود هر یک از این علائم همراه با نفخ، بهتر است هرچه سریعتر به پزشک مراجعه نمایید.
علت نفخ
نفخ زمانی رخ میدهد که مجرای گوارشی پر از هوا یا گاز شود. این میتواند ناشی از چیزی ساده به عنوان غذایی باشد که میخورید. برخی از غذاها بیش از بقیه گاز تولید میکنند. همچنین میتواند ناشی از عدم تحمل لاکتوز (مشکلات لبنیات) باشد. دلایل ساده دیگر برای نفخ عبارتند از:
- بلعیدن هوا (این میتواند هنگام جویدن آدامس، سیگار کشیدن یا خوردن سریع غذا اتفاق بیفتد.)
- یبوست
- پرخوری
- رفلاکس (GERD)
- افزایش وزن
- قاعدگی (در برخی از زنان)
علل دیگر میتواند شامل شرایط پزشکی باشد، مانند:
- عفونت
- التهاب (مانند وضعیتی به نام دیورتیکولیت)
- سندرم روده تحریکپذیر
- بیماری التهابی لگن (PID)
- بیماری کبدی (تجمع غیرطبیعی مایع در معده یا لگن)
- بیماری کرون
- انسداد روده یا مثانه
- سرطان (تخمدان، رحم، روده بزرگ، لوزالمعده یا معده)
- عوامل سلامت روان مانند اضطراب یا افسردگی
- برخی داروها
نحوه تشخیص نفخ معده
پزشک به طور کلی میتواند علت نفخ را از طریق معاینه فیزیکی در مطب تشخیص دهد. پزشک در مورد علائم سوال میکند. درمان نفخ معده گاه به گاه و دائمی متفاوت میباشد.
نفخ موقت معمولاً جدی نیست. اگر دائماً اتفاق میافتد، پزشک ممکن است آزمایشهای دیگری را تجویز کند. اینها میتواند شامل یک آزمایش تصویربرداری برای بررسی داخل شکم باشد. این میتواند اشعه ایکس یا سی تی اسکن باشد.
راههای جلوگیری از نفخ
- از غذاهایی که باعث ایجاد گاز معده میشوند خودداری کنید. اینها شامل کلم، جوانه بروکسل، شلغم، لوبیا و عدس است.
- از جویدن آدامس خودداری کنید.
- از مصرف نی برای نوشیدن خودداری کنید.
- نوشیدن نوشابههای گازدار را کاهش داده یا از آن خودداری کنید.
- خوردن و نوشیدن غذاهایی که شامل فروکتوز یا سوربیتول هستند را کاهش دهید یا از خوردن آنها خودداری کنید.
- آهسته غذا بخورید.
- برای جلوگیری از یبوست غذاهای فیبردار بخورید. اگر غذاها به تنهایی کمکی نمیکنند، مصرف مکمل فیبر را در نظر بگیرید.
- در صورت مشاهده محصولات لبنی که باعث ایجاد گاز و نفخ می شوند ، اجتناب کنید.
- ترک سیگار
روش رفع نفخ معده
برای نفخ موقت، از پزشک خود در مورد داروهای بدون نسخهای که گاز و نفخ را تسکین میدهند، سوال کنید. پروبیوتیکها (مانند برخی از انواع ماست) و برخی از ترکیبات گیاهی نیز میتوانند ناراحتی معده را برطرف کنند. ترکیبات گیاهی شامل نعناع و چای بابونه، انیسون، بادرنجبویه، گشنیز، رازیانه و زردچوبه است. اگر نفخ ناشی از عامل جدیتری باشد، پزشک علت اصلی را درمان میکند.
زندگی با نفخ معده
زندگی با نفخ میتواند ناراحت کننده باشد. ممکن است درد معده داشته باشید یا فقط احساس سیری داشته باشید. هنگامی که بر نحوه لباس پوشیدن تأثیر میگذارد، میتواند خسته کننده باشد. اگر نفخ ثابت است، بیجهت رنج نبرید. به پزشک مراجعه کنید تا مشخص شود که علت نفخ چیزی جدیتر است یا خیر.
برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید محصولات و تجهیزات پزشکی و دندان پزشکی می توانید به سایت آرشیدا طب و یا اینستاگرام مجموعه مراجعه فرمایید.