زخم معده چیست؟
زخم معده زخم باز است که در لایه داخلی معده و قسمت فوقانی روده کوچک ایجاد می‌شود. شایعترین علامت زخم معده درد معده است.
علت زخم معده چیست؟
هنگامی که اسید موجود در دستگاه گوارش سطح داخلی معده یا روده کوچک را از بین می‌برد، زخم معده ایجاد می‌شود. این اسید یک زخم باز دردناک ایجاد می‌کند. گاها ممکن است باعث خونریزی شود.
دستگاه گوارش با یک لایه مخاطی پوشانده شده است که به طور کامل از اسید محافظت می‌کند. اما اگر مقدار اسید افزایش یابد یا میزان مخاط کاهش یابد، می‌تواند ایجاد زخم معده نماید.
انواع زخم معده
- زخمی که در قسمت داخلی معده ایجاد می‌شود.
- زخم اثنی عشر که در قسمت داخلی قسمت بالای روده کوچک ایجاد می‌شود.
شایعترین علل این بیماری عفونت باکتری هلیکوباکتر پیلوری و استفاده طولانی مدت از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و سدیم ناپروکسن است. گاهی علت زخم ممکن است عصبی باشد.
علائم بیماری
- سوزش معده
- احساس سیری، نفخ همراه با خروجی گاز معده (آروغ زدن)
- رفلاکس معده (بالا اومدن اسید معده ) براثر عدم تحمل غذاهای چرب
- سوزش سردل
- حالت تهوع
ازدیاد اسید معده باعث ضعف و سوزش می‌شود. درمواردی خوردن برخی غذاهایی حساسیت‌زا باعث افزایش اسید معده یا در صورت ابتلا به زخم معده باعث سوزش می‌شوند. در این موارد، مصرف داروی کاهنده اسید درد را تسکین می‌‌دهند.
علائم و نشانه‌های تشدید زخم معده
- حالت تهوع
- کاهش وزن بدون دلیل
- تغییر اشتها
- استفراغ یا استفراغ خون – ممکن است قرمز یا سیاه به نظر برسد.
- خون تیره در مدفوع، یا مدفوع سیاه
- مشکل تنفس
- احساس ضعف
زمان مراجعه به پزشک
در صورت داشتن علائم و نشانه‌های ذکر شده در بالا بهتر است، ریسک ابتلا را در نظر گرفته شود. دراین موارد بهتر است حتما به پزشک مراجعه شود. همچنین اگر سابقه طولانی مصرف داروهای ضد اسید و مسدود کننده اسید بدون نسخه درمانی تجویز شده توسط پزشک، همراه با درد وجود داشته باشد، میبایست به پزشک مراجعه شود.
علل شایع ابتلا به این بیماری عبارتند از:
- باکتری هلیکوباکتر پیلوری
این باکتری معمولاً در لایه مخاطی دستگاه گوارش زندگی می‌کند. بافت‌های معده و روده کوچک را پوشانده و از آنها محافظت می‌نماید. در اغلب انسان‌ها، باکتری هلیکوباکتر پیلوری مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما در مواردی ممکن است باعث ایجاد التهاب در لایه داخلی معده و در نتیجه ایجاد زخم نماید.
- استفاده منظم از برخی مسکن‌ها
مصرف آسپرین و همچنین داروهای مسکن بدون نسخه که داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی نامیده می‌شوند، می‌توانند عامل ابتلا باشد. مصرف این مسکن‌ها مخاط معده و روده کوچک را تحریک یا ملتهب می‌کند. این داروها شامل ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم، کتوپروفن و غیره است.
- سایر داروها
مصرف برخی داروهای دیگر همراه با استروئیدها، داروهای ضد انعقاد خون، دوز پایین آسپرین، احتمال ایجاد زخم را تا حد زیادی افزایش دهد.
عواملی تشدید زخم
- استعمال سیگار
- مصرف نوشیدنی‌های الکلی
- استرس
- غذاهای سرخ شده یا پر ادویه
بی توحهی به زخم و عدم درمان منجر به مواردذیل می‌شود:
- خونریزی داخلی
- انسداد روده
- سرطان معده
راه‌های جلوگیری از زخم معده
- محافظت در برابر عفونت‌ها
نحوه انتشار باکتری هلیکوباکتر مشخص نیست، اما شواهدی وجود دارد که می‌تواند از فردی به فرد دیگر یا از طریق غذا و آب منتقل گردد.
با شستن مداوم دست‌ها، با آب و صابون و با خوردن غذاهایی که کاملاً پخته شده‌اند می‌توان اقداماتی برای محافظت از خود در برابر عفونت‌ها انجام شود.
- عدم مصرف داروهای مسکن
اگر فردی مرتباً از مسکن‌ها استفاده می‌نماید، خطر ابتلا به زخم معده را در خود افزایش می‌دهد. وی میبایست در خصوص پیشگیری ( یا ابتلا) به بیماری زخم معده اقداماتی را برای کاهش خطرات مشکلات معده انجام دهد.
به عنوان مثال:
- مصرف داروها بر حسب دستور پزشک
- در صورت مصرف دارو رعایت موارد تداخلی
- عدم مصرف دارو در زمان گرسنگی
- رعایت دز مصرفی متناسب و تجویز شده توسط پزشک
- استفاده از حداقل یک لیوان آب به همراه دارو های بخصوص آنتی بیوتیک ها و مسکن‌ها
- کاهش میزان دوز مصرفی، مسکن‌ها
- کاهش موارد استفاده از مسکن‌ها
- جلوگیری از مصرف الکل به خصوص در زمان استفاده از دارو
- رعایت موارد بهداشتی
- کاهش میزان استرس و اضطراب روزانه
- استفاده از غذاهای ارگانیک و کاهش میزان استفاده از غذاهای چرب، سرخ‌شده و پر ادویه
برای کسب اطلاعات بیشتر و خرید محصولات و تجهیزات پزشکی و دندان پزشکی می توانید به سایت آرشیدا طب و یا اینستاگرام مجموعه مراجعه فرمایید.
